Moje publikacje

40 prac badawczych, które zmieniły oblicze psychologii. Roger Hock. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne

Fragmenty tłumaczenia:

Wyobraź sobie teraz, że przeżywasz trudny okres pod względem emocjonalnym. Jak zwykle szukasz wsparcia u przyjaciół i członków rodziny, ale nie możesz sobie poradzić. Wreszcie, kiedy nacierpiałeś się już wystarczająco, decydujesz się skorzystać z profesjonalnej pomocy. Psychoterapia to po prostu terapia problemów psychicznych. Aby jej potrzebować, nie trzeba zwariować. Ogromna większość ludzi leczonych przez psychoterapeutów nie cierpi na chorobę psychiczną, lecz ma problemy w życiu. Ponieważ jesteś mądrym, inteligentnym człowiekiem, więc czytasz trochę o psychoterapii i odkrywasz, że jest wiele różnych ofert.

Odkrywasz, że jest również kilka innych poglądów na psychoterapię reprezentowanych na przykład przez terapię humanistyczną, terapię poznawczą i różne terapie psychodynamiczne opierające się na teoriach Freuda. Te rozmaite style psychoterapeutyczne, mimo wykorzystywania całkowicie odmiennych technik, mają ten sam cel: pomóc Ci zmienić swoje życie, tak abyś był osobą szczęśliwszą, bardziej wydajną i skuteczną. (Pełne omówienie różnych form psychoterapii zob. Hock i Mackler, 2000).

Mary Lee Smith i Gene Glass […] przeszukali około 1000 różnych czasopism naukowych i książek, i wybrali około 500 prac, których przedmiotem było sprawdzanie efektów poradnictwa i psychoterapii. Następnie, aby ustalić ogólną i relatywną skuteczność metod psychoterapeutycznych, do danych zebranych ze wszystkich tych prac badacze zastosowali technikę opracowaną przez Glassa i nazwaną metaanalizą. Metaanaliza integruje wyniki wielu pojedynczych prac w większą statystyczną analizę, pozwalając na połączenie dowodów w jedną całość mającą większe znaczenie.

Omówienie wyników

Psychoterapia zdaje się skutecznie leczyć różne rodzaje problemów. Ponadto, niezależnie od tego, jak się dzieli i łączy różne rodzaje terapii, różnice między nimi okazują się nieistotne.

Pierwszy wniosek wynikający z pracy Smith i Glassa jest następujący: psychoterapia działa. Wyniki metaanalizy wyraźnie potwierdzają, że osoby szukające terapii są w lepszym stanie po poddaniu się terapii, niż gdy się jej nie poddają. Po drugie, „niezależnie od tysięcy stron poświęconych teoretycznym różnicom między szkołami psychoterapii wyniki badań wykazują, że różnice pomiędzy skutkami rozmaitych rodzajów terapii są nieistotne. Bezwarunkowe ocenianie jednych form terapii jako lepszych niż inne jest nieuzasadnione”.

Implikacje i kolejne badania

Dzięki wynikom uzyskanym przez Smith i Glassa kwestia skuteczności psychoterapii stała się prostsza dla klientów, ale bardziej skomplikowana dla terapeutów. Często psychoterapeuci są przekonani, że jedna określona metoda (stosowana przez nich) jest bardziej skuteczna niż inne. Wnioski wynikające z badań Smith i Glassa zostały potwierdzone przez kolejne badania (Landman i Dawes, 1982; Smith, Glass i Miller, 1980). Jednym ze skutków tej linii badań jest coraz większe grono terapeutów o eklektycznym podejściu do pomagania klientom, co oznacza, że korzystają z różnych metod. 40% wszystkich praktykujących terapeutów uważa się za eklektyków. Ta wielkość znacznie przekracza liczbę terapeutów pracujących w ramach którejkolwiek jednej metody. Terapeuci eklektyczni nie ograniczają się do jednej metody, ale wybierają różne techniki i łączą je, opracowując plan leczenia dostosowany do konkretnego klienta i jego problemów.

Na podstawie tych oraz innych podobnych badań nie można wyciągać wniosku, że wszystkie rodzaje psychoterapii są równie skuteczne dla wszystkich ludzi. Te badania dają bardzo ogólne spojrzenie na skuteczność terapii. Zależnie od Twojej osobowości i okoliczności wystąpienia Twojego konkretnego problemu niektóre terapie w Twoim wypadku mogą się okazać bardziej skuteczne niż inne. Na przykład udowodniono, że terapie behawioralne są istotnie bardziej skuteczne w leczeniu fobii niż podejścia niebehawioralne.

Najważniejszą sprawą, którą należy rozważyć, wybierając psychoterapeutę, może być nie rodzaj terapii, ale raczej to, czego się po niej spodziewasz, i jaki powinien być terapeuta. Jeżeli jesteś przekonany, że psychoterapia może Ci pomóc i zaczynasz ją z optymistycznym nastawieniem, to znacznie wzrasta szansa jej powodzenia. Związek między Tobą a terapeutą również ma duże znaczenie. Jeżeli uważasz swojego terapeutę za człowieka szczerego, troskliwego, ciepłego i zdolnego do empatii, to prawdopodobieństwo, że Twoja terapia będzie skuteczna i satysfakcjonująca, znacznie wzrasta (Hock i Mackler, 2000).